Immanuelkerk te Delft
Immanuelkerk te Delft (GKV)
Waarom een kunstcommissie?
Omdat we het belangrijk vinden om in de kerkdienst niet alleen aandacht te hebben voor het woord (de preek) en mooie muziek, maar ook voor beeld. Zo kunnen we in de eredienst meerdere zintuigen gebruiken, naast onze oren ook onze ogen. Door woorden te vertalen naar beelden, komt de betekenis soms dichterbij. De commissie ontstond nadat de kerkenraad een creatief therapeute in onze gemeente vroeg om nieuwe liturgische kleden te ontwerpen en te maken.
Kunst(projecten) in onze kerk
We hebben verschillende projecten gedaan, zoals de kanselkleden en projecten rondom feestdagen. We proberen gemeenteleden daarbij te betrekken.
Kanselkleden
Met de ingebruikname van een (voor ons) nieuw kerkgebouw, wilde de kerkeraad graag nieuwe, eigentijdse kanselkleden. Er zijn vier kleden ontworpen rondom het kerkelijk jaar. Bij het maken van de kleden zijn kerkleden uitgenodigd om een ochtend mee te werken. Tijdens het weken ontstonden er mooie gesprekken. In een speciale kerkdienst zijn de kleden in gebruik genomen. De kanselkleden en uitleg over de betekenis zijn te zien op Liturgische kleden | Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) in Delft (gkvdelft.nl)

Kerst
We hebben het kerstverhaal uitgebeeld in hedendaagse foto’s, gemaakt in samenwerking met een professionele fotograaf uit onze gemeente. Gemeenteleden verbeelden de hoofdrolspelers uit het kerstverhaal, waardoor het verhaal meer binnen kwam. Heel mooi aan dit project was de afstemming tussen de preekthema’s en de foto’s. In de zes adventsweken, was er elke week een nieuw thema met een nieuwe foto. De gemeente keek elke zondag uit naar de nieuwe foto.
(Foto’s door Jan van Doornik)





Doopjurkjesexpositie
Voor een doopzondag organiseerden we een tentoonstelling van doopjurkjes van gemeenteleden. Deze doopjurkjes hingen we op in de kerk, met een foto van de dopeling eraan, en een kort verhaaltje over de jurk (wie heeft hem gemaakt, en wie heeft hem allemaal gedragen). Door verschillende generaties werd soms steeds eenzelfde doopjurk gebruikt, gemaakt bijvoorbeeld door oma. Het benadrukt dat we allemaal gedoopt zijn, God gaat met de geslachten mee. Tijdens het bekijken van de doopjurkjes op de tentoonstelling ontstonden spontane gesprekjes over de traditie van de doorjurk.

Pasen
In de periode naar Pasen toe staat er bij ons in de kerk vaak een heel groot kruis. We maakten rond het paasverhaal silhouetten, uitgezaagd op het bedrijf van een gemeentelid. De silhoutten wewrden zwart geschilderd. De thema’s waren weer passend bij de preek; het brood wat werd gebroken, een doornenkrans, Pertrus, en op Goede Vrijdag een piëta. Op paasmorgen maakten de zwarte figuren plaats voor een wit silhout; een vrouw met haar armen uitgestrekt naar het kruis, en versierden we het kruis met bloemen.

Pinksteren
Voorafgaand aan Pinsteren vroegen we de kinderen op de kinderclubs om vogels te knippen en vouwen. Op deze vogels schreven ze de ‘gaven van de Geest’ Met Pinsteren hingen we ze voor in de kerk aan een mobile met onzichtbaar (vis)draad. Deze vogels gingen heel mooi heen en weer op de luchtstroom; de Geest was aanwezig! Voor de kinderen is het leuk om bij te dragen, mensen gaan na de kerkdienst even kijken bij de mobile en praten erover met elkaar.

Tips voor andere kunstcommissies
Beeldende bijdragen in de eredienst komen het best tot zijn recht wanneer er afstemming is met de preek en de muziek en eventueel andere bijdragen tijdens de dienst. Het bedenken en maken van iets, kost vaak veel tijd. Helemaal als je daar gemeentelden bij wil betrekken, begin daarom al vroeg.
Wat wij van andere kunstcommissies willen leren/weten? (Verbinding)
- Hoe kun je op een kring een (bestaand) kunstwerk bespreken, hoe kies je een dergelijk kunstwerk, en hoe zorg je voor voldoende diepgang in een dergelijk gesprek / welke vragen zijn geschikt (ooit was er iemand op de dag van het platform Kunst in de kerk, die daar iets over verteld heeft, ik heb behoefte aan een soort handleidinkje). Idem voor een creatieve bijbelkring/studie dmv schilderen of boetseren.
- Hoe kun je kunst van anderen gebruiken in de dienst, en welke mogelijkheden zijn daarvoor, en waar moet je aan denken bv verzekering?
- Het lijkt me leuk om nog eens een soort tentoonstelling van werken van kerkleden te organisteren rondom een thema. Misschien kan iemand daar iets over vertellen?
(Nelleke de Leeuw, Willemien van Vliet en Caroelien Schuurman)